John van Zuijlen.nl

Philips zocht ruimte: ‘In Oss staat nog een margarinefabriek leeg’

Volgend jaar zal Philips zijn fabriek in Oss sluiten. De afkalving die zich al een tiental jaren voltrekt, is dan voltooid. Het licht kan uit. Vreemd genoeg hebben geruchten over de sluiting van de Osse Philipsvestiging al vanaf de eerste jaren rondgewaard.

Het bedrijf kwam in 1930 slecht op gang en de voorgenomen productie van verlichtingsarmaturen bleef uit. Bij Philips in Oss werd vanaf 1930 van alles gemaakt, maar geen armaturen.

Wel kleinere onderdelen daarvoor zoals fittingen en ‘buislamphouders’.Ook werden er spiraalelementen voor straalkacheltjes gemaakt, kerstboomverlichting en vanaf 1943 radiobuizen. Gedurende de eerste vijftien jaar was Philips Oss echter vooral ook de vestiging waar de ‘retouren’ terecht kwamen. Dat waren producten die van heinde en verre waren terug gestuurd omdat ze niet meer verkoopbaar waren of afkomstig waren uit opgeheven depots. In Oss werden ze uitgepakt, schoongemaakt, gecontroleerd en opgeborgen in magazijnen. ‘Daar was veel werk aan’, schrijft een Philipsmedewerker uit die tijd, ‘en een goede werkverschaffing in de slappe periode’.

Vanwege de slapte werd er in 1933 en in 1936 ernstig rekening mee gehouden dat het Osse Philips weer terug zou gaan naar Eindhoven. Als daar plaats was geweest, zou dat ook zeker gebeurd zijn. Maar die ruimte was er niet en dat was steeds de redding.

Oss dankt zijn Philipsfabriek aan ruimtegebrek in Eindhoven. En aan de radio. Het jaar 1929 was voor Philips het jaar van de grote opmars van de radio. Alles moest er voor wijken, zelfs de belangrijke armaturenafdeling. Er moest worden gewoekerd met ruimte. Eind 1929 gaat dan in Eindhoven het gerucht: ‘De armaurenafdeling wordt overgeplaatst naar Oss waar een margarinefabriek leeg staat’. Dan wordt inderdaad begonnen met het overbrengen van materialen. Alles bij elkaar zouden het tot februari 1930 zo’n 300 wagonladingen worden. Eigenlijk zou de lampenfabriek van Splendor uit Nijmegen naar Oss komen. Splendor kwam zich weliswaar in 1929 installeren terwijl de Jurgensinstallaties nog werden gesloopt, maar de productie kwam niet op gang. Toen kwam het bericht: Splendor gaat niet door, Philips heeft het bedrijf overgenomen’. Even zat Oss weer in zak en as en verwachtte een nieuw debacle. Maar Phlips vond in Oss de plek die Eindhoven niet kon bieden en bleef. Tot volgend jaar dan.