In wat voor een tijd leven we? Een interessante vraag voor historici en andere nieuwsgierigen die over honderd jaar misschien voldoende afstand hebben om hierop een doordacht antwoord te geven. Maar er is niets tegen op contemporaine zelfreflectie, dus kan rustig gezegd worden dat we leven in een tijd van lijstjes. We willen weten wat het mooiste, lelijkste, grootste of belangrijkste is. Het maakt niet uit wat, als er maar rangorde in zit. Zo zijn we ongetwijfeld ook aan het idee gekomen dat we moeten bepalen wat de vijftig belangrijkste gebeurtenissen uit de vaderlandse en Osse geschiedenis zijn.
Ga er maar aan staan. Nou, dat doen ze bij het streekarchief en bij de SP waar ooit eens iemand ’s morgens moet zijn opgestaan en in een flits dacht: ‘nou weet ik wat ik mis, ik mis een historische hitparade: een canon’. Een uniek gevoel, want niemand had het. Toch hebben velen zich laten aanpraten dat we zo’n overzicht van historische willekeur nodig hebben. Erger nog, het moet zo zijn dat de canon van de (?) Osse geschiedenis ‘van iedereen en voor iedereen is’. En dus wordt iedereen opgeroepen om, niet door kennis gehinderd, onderwerpen aan te dragen voor een hitlijst die meer zegt over de samenstellers dan over de (?) geschiedenis.
In de Osse Canon doen Megen en Ravenstein ook mee. De canon gaat over de huidige gemeente Oss. Megen en Ravenstein doen dus ook mee, hoewel niet consequent. Als Lith straks ook bij Oss hoort is de canon overigens al meteen verouderd. Maar deze projectie van een eigentijdse bestuurlijke status quo op het verleden, leidt onherroepelijk tot geschiedvervalsing en onevenwichtigheid omdat de actualiteit van een andere bestuurlijke, economische of sociale orde is dan de vroegere situatie waartoe Megen en Ravenstein en Berghem niet behoorden.
Over de middeleeuwen weten we relatief weinig dus zijn we blij met een klein beetje; alles is goed zou je zeggen dus er is weinig selectie. Die is voor de negentiende en twintigste eeuw juist erg nodig en al die archeologische vondsten uit de préhistorie verwijzen naar hoogtepunten (?) waarover we vooral informatie missen. Al die perioden moeten willens en wetens in de canon zitten en wordt dus gemeten met meerdere maten. Soms ook volgt de canon de lijnen van de politieke vaderlandse geschiedenis, soms niet. Van een eigen, lokale periodisering is dan geen sprake. Daarmee is de Osse canon hier en daar niet meer dan een slap aftreksel van de ook al overbodige vaderlandse canon en is die vooral kretologie voor de VVV-folder, de middenstand en de SP.