Aan heiligen geen gebrek in de katholieke kerk. Zelfs na de kaalslag tijdens het Tweede Vaticaans Concilie toen er na 1965 maar liefs tienduizend van dubieuze statuur, meestal uit de derde eeuw, van hun heiligdom werden beroofd. Gelukkig zijn er altijd nog dik vijfduizend over.
Over de heiligheid van de vooral uitzonderlijk rechtschapen gelovigen uit de derde eeuw na Christus, bestond al langere tijd gerede twijfel. Brave lieden ongetwijfeld en diep gelovig maar ooit al te gemakkelijk door overlevering van een aureool voorzien. Met sterke verhalen word je niet heilig; harde bewijzen, daar gaat het om.
Dat we nu toch nog zitten met een heiige uit de derde eeuw die zijn status dankt aan tal van verzinsels is even opmerkelijk als onschadelijk. Het betreft de Romeinse priester Valentijn die in het jaar 269, op 14 februari, ter dood werd gebracht omdat hij ondanks het verbod van keizer Claudius II, vrijgezelle soldaten trouwde vóór ze naar het slagveld gingen. Liefde overwint alles, moet hij gedacht hebben, maar dat kostte hem wel zijn kop. Althans als de overlevering klopt.
Dat er nog drie of vier heilige Valentijns waren die in de derde, vierde en vijfde eeuw na Christus om hun geloof doodgemarteld werden, laten we als luxeprobleem maar even buiten beschouwing. Tot in de jaren vijftig maakte Nederland zich trouwens om geen enkele Valentijn druk. Maar toen kreeg de commercie vat op die ene in het buitenland al wel vereerde sint. Niet om redenen van geloof maar om geld. Met Valentijn bleek geld te verdienen. Als heilige van de liefde maakten kaartverkopers, chocoladefabrikanten en bloementelers zich van hem meester, met zelfs de toegevoegde legende van de Nederlandse bloemenverkopers dat Valentijn destijds in Rome bloemen uitdeelde.
Wie dit alles gelooft, begeve zich als weldoener voor een liefdevolle wens naar de kaartenstandaard, de bloemenstal of de chocolaterie. Met dank alsnog aan keizer Claudius II en de slimme middenstand.